دکتر علی دهقانی

مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی:

«به مجرد عقد، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی در آن داشته باشد.»

اگر مهریه عین معین باشد (مثلاً یک ملک مشخص)، زن همان لحظه مالک آن می‌شود.

اگر مهریه کلی فی‌الذمه باشد (مثلاً ۱۰۰ سکه)، زن طلبکار مرد می‌شود و می‌تواند آن را مطالبه کند

همچنین در تبصره این ماده آمده است که چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با شاخص سالانه بانک مرکزی محاسبه و پرداخت می‌شود.

این قانون در واقع یک سازوکار حمایتی است:

از یک سو، حق زن را تضمین می‌کند.

از سوی دیگر، با تعدیل ارزش پول، عدالت اقتصادی برقرار می‌شود.

همچنین امکان توافق زوجین در هنگام عقد وجود دارد؛ یعنی می‌توانند شرط کنند که مهریه بدون تعدیل یا به شکل دیگری پرداخت شود.

مهریه متناسب با نوع تعهد پرداخت، قوانین متفاوتی دارد. همانطور که می دانید مهریه دو نوع عندالمطالبه و عندالاستطاعه دارد. که هر کدام قوانین و شرایط خاص خود را دارند. برای اینکه بخواهیم قوانین مهریه را بیان کنیم باید ابتدا نوع مهریه را مشخض کنیم. اگر مهریه عندالمطالبه باشد قوانین مربوط به خود را دارد و با قوانین مهریه عندالاستطاعه متقاوت می باشد.
در بسیاری از پرونده‌های مهریه، ممکن است زوج به جای پرداخت نقدی یا سکه، ملکی را به عنوان بخشی از مهریه به زوجه منتقل کند یا زوجه برای وصول مهریه خود اقدام به توقیف املاک همسرش نماید. اینجاست که نقش وکیل ملکی پررنگ می‌شود، زیرا انتقال سند، بررسی مالکیت و جلوگیری از کلاهبرداری در این موارد اهمیت زیادی دارد